Gazete çıkarmak isteyenlerin dikkat etmesi gerekenler neler?

Gazete çıkarmak, medya sektörüne girmeyi düşünen, medya sektöründen para kazanmak isteyenlerin en çok ilgi duyduğu konulardan biri. Her ne kadar internet haberciliği öne çıksa da kağıt gazeteler hala etkili bir prestij aracı olarak önemini koruyor.

Bu yazımda gazete çıkarmayı düşünenler için bazı bilgiler sunmak istedim.

Bir gazete nasıl çıkarılır? Gazete çıkarırken nelere dikkat edilmeli?

Gazete çıkarmak isteyenlerin öncelikle ne tür bir gazete çıkaracaklarını netleştirmeleri lazım.

Gazete yerel mi, bölgesel mi yoksa ulusal mı olacak? Bu, son derece önemli bir nokta. Hedef kitle mutlaka belirlenmeli.

Bunuh yanı sıra gazetenin yayımlanma periyodu da önem taşıyor. Günlük mü, haftalık mı, aylık mı?

Yerel gazetelerin birçoğu haftalık çıkıyor. Günlük gazete çıkarmak güçlü bir finans yapısı gerektiriyor.

Gazetenin ismi de önemli. Çarpıcı, akılda kalıcı ve marka olmaya müsait bir isim bulmak lazım. Taklit isimlerden uzak durmakta fayda var.

Gazetenin hangi matbaada basılacağı da netleştirilmeli.

Gazete için bir yönetim merkezine ihtiyaç var. Gazetenin yönetim merkezine yapılacak ziyaretler ve personelin ulaşımı düşünülürse merkezi lokasyonda bir ofis gerekecek.

Gazetenin yönetim yeri ve hangi matbaada basılacağı Cumhuriyet Başsavcılığına gazete çıkarmak için verilen beyannamede yer alacak.

Gazetenin siyah-beyaz mı yoksa renkli mi basılacağı da önemli bir nokta. Günümüzde genelde finans gücü yok yeterli olmayan yerel gazeteler siyah-beyaz basılıyor. Gazetelerin çoğu renkli basılıyor. Renkli baskı, gazetenin baskı maliyetlerini artıracağı için yerel gazeteler tarafından pek tercih edilmiyor. İlk etapta siyah-beyaz baskı ile başlanıp sonra renkli baskıya geçilebilir.

Bunların yanında gazetenin kaç sayfa çıkacağını da netleştirmek lazım. Genelde yerel gazeteler 8 ya da 12 sayfa çıkıyor. Sayfa sayısı gazetenin yayımlanma periyoduna, içeriğine, finans gücüne ve baskı sayısına göre de değişiklik gösterebilir.

Sayfa sayısı kadar kağıt kalitesi de önemli. Saman kağıt mı olacak yoksa dergi kalitesinde mi ? (renkli, parlak, kuşe kağıt türü (heatset baskı kağıdı)

Gazetenin baskı sayısı (tiraj) da önemli. İlk etaplarda çok yüksek adetlerde basmaya gerek yok. Gazetenin önünü görmek için çok yüksek baskı sayılarından kaçınmak lazım.

Gazetenin boyutlarını da dikkate almakta fayda var. Gazete klasik boyutta mı olacak yoksa tabloid mi? Türkiye'de genelde standart gazete ölçüleri tercih ediliyor. Tabloid gazete denemeleri başarısız oldu. Türk halkı tabloid gazeteyi sevmiyor. Tabloid gazeteler Avrupa'da çok yaygın.

Gazetenin dağıtımı ve satışı ile ilgili konular da netleştirilmeli. Bayi satışı olacak mı? Abonelik ile satış mı yapılacak? Dağıtım personeli olacak mı? Nerelerde satılacak, Nerelere dağıtılacak?

Gazetede çalışacak personel sayısı da belirlenmeli. Kaç muhabir olacak, kaç sayfa sekreteri olacak, idari işlerden sorumlu kişiler, sorumlu yazı işleri müdürü, genel yayın yönetmeni gibi ünvanlara sahip kişiler belirlenmeli. Habercilik tecrübesi olan kişiler ile yola çıkılmalı.

Gazetenin isim hakları, web sitesi için alan adı, sosyal medya hesapları, marka tescili, vergi kaydı, şirket kurulumu, Cumhuriyet Başsavcılığına beyanname verilmesi ve gereken izinlerin alınması gerekiyor.

Gazete çıkarmak için beyanname verme işlemleri

Bir süreli yayının çıkarılabilmesi için bir yayın sahibinin, bir sorumlu yazı işleri müdürünün bulunması ve kanuna uygun bir şekilde Cumhuriyet Başsavcılığına bildirimde bulunulması gerekiyor. Bu bildirimle birlikte süreli yayın çıkarılması için engeller de kalkmış olacak.

Her süreli yayının bir yayın sahibi bulunuyor. Gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşları süreli yayın sahibi olabiliyor. Süreli yayın sahibinin onsekiz yaşından küçük veya kısıtlı olması halinde kanunî temsilcisi, tüzel kişi olması halinde ise tüzel kişi temsilcisi olarak “sorumlu yazı işleri müdürü olma şartları” aranıyor.

Her süreli yayının bir sorumlu müdürü var. Sorumlu müdür, birden fazla ise her birinin sorumlu olduğu bölüm belirtiliyor.

Sorumlu müdür olabilme şartları şunlar:

Onsekiz yaşını bitirmiş olmak,

Türkiye'de yerleşim yeri sahibi olmak ve devamlı oturmak,

En az ortaöğretim veya dengi bir eğitim kurumundan mezun olmak,

Kısıtlı veya kamu hizmetlerinden yasaklı olmamak,

Yüz kızartıcı suçlardan mahkûm olmamak, 

Türk vatandaşı olmayanlar için karşılıklılık koşulu (hangi ülke vatandaşı ise, o ülkede Türk vatandaşlarının sorumlu müdür olabilmesi koşulu) aranıyor.

Sorumlu müdürün bu görevden ayrılması halinde, yenisi tayin edilinceye kadar sorumluluk yayın sahibine veya temsilcisine ait oluyor.

Süreli yayınların çıkarılması için, kaydedilmek üzere basın kuruluşunun yönetim yerinin bulunduğu yer Cumhuriyet Başsavcılığına bir beyanname verilmesi yeterli oluyor. Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından düzenlenen kayıtlar aleni.

Kayıt için verilen ve yayın sahibi, sahibin küçük veya tüzel kişi olması halinde temsilcisi ile sorumlu müdür tarafından imzalanan beyannamede yayının adı ve içeriği, hangi aralıklarla yayımlanacağı, yönetim yeri, sahibinin, varsa temsilcisinin, sorumlu müdürün ad ve adresleri ile yayının türü gösteriliyor.

Genellikle savcılıklarda işlemlerin daha kolay yapılabilmesi için matbu boş beyannameler bulundurulmakta ve bu beyannamelerde kanunda hangi koşulların arandığı belirtilmekte ve bunlar yayın sahiplerince kolaylıkla doldurulabiliyor.

Beyannameye, sorumlu müdür ve yayın sahibinin gerekli şartları taşıdığını gösteren belgeler ile yayın sahibi tüzel kişi ise tüzüğünün veya ana sözleşmesinin veya vakıf senedinin bir sureti eklenecek.

Buna göre beyannameye sorumlu müdür açısından vatandaşlığı ve yaşı gösterir belge olarak onaylı nüfus kayıt belgesi veya nüfus cüzdanı sureti veya yabancılar için pasaport sureti, yerleşim yeri açsından ikametgah ilmühaberi, kanunda belirtilen suçları işlememiş olma durumunun belgelenmesi açsından adli sicil kaydı (sabıka kaydı), öğrenim durumunu göstermek için diploma veya bunun yerine geçecek belge eklenmesi istenebilecek.

Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından beyanname ve eklerinin teslim edildiğini gösteren bir alındı belgesi veriliyor. Beyanname içeriğinde meydana gelen her değişiklik gerekli belgelerle birlikte yeni bir beyanname ile bildiriliyor. Bu beyannamenin verilmesi ile birlikte artık süreli yayın çıkarılabilir.

Eğer kuruluş için verilen beyannamede bir eksiklik varsa bu beyannamenin verilmesinden itibaren iki hafta içinde eksikliğin giderilmesini veya gerçeğe aykırı bilgilerin düzeltilmesini Cumhuriyet Başsavcılığı, yayın sahibinden istiyor.

Bu istemin kanuni süre içinde yerine getirilmemesi halinde, Cumhuriyet Başsavcılığı yayımın durdurulmasını asliye ceza mahkemesinden talep edebiliyor. Mahkeme en geç iki hafta içinde karar veriyor.

Her basılmış eserde, basıldığı yer ve tarih, basımcının ve varsa yayımcının adları, varsa ticari unvanları ve işyeri adresleri gibi bilgilerin gösterilmesi gerekiyor. Haber ajansı yayınları hariç her türlü süreli yayında, ayrıca yönetim yeri, sahibinin, varsa temsilcisinin, sorumlu müdürün adları ve yayının türü gösteriliyor.

Süreli yayın sahibinin beyanname verdiği tarihten itibaren bir sene içinde süreli yayın yayımlanmıyor veya yayımlandıktan sonra yayıma üç yıl müddetle ara verilirse beyanname hükümsüz kalıyor ve sağladığı hak ortadan kalkıyor.

Gazete çıkarmak, zor bir şey değil. Önemli olan gazetenin okunması, gündem oluşturabilmesi, reklam ve ilan alabilmesi. Günümüzde gazete ile büyük paralar kazanmak için ciddi anlamda çalışmak gerekiyor. Çünkü online habercilik de yükselişte. Büyük kağıt gazeteler haricindeki diğer gazeteler çok fazla reklam alamıyor.

Şartları yerine getirenler Basın İlan Kurumu'ndan gelen ilanları yayınlayarak gelir elde ediyor. Gazetelerin en önemli problemi reklam ve ilan alamama. Reklam ve ilan alamayan gazetenin yayın hayatına devam etmesi, atılım yapması, nitelikli personel istihdam etmesi zor. Çoğu gazetenin kopyala-yapıştır tekniği ile ayakta durduğu bilinen bir gerçek. Çünkü çoğundan gerçek anlamda gazetecilik deneyimine sahip personel bulunmuyor.

Gazete çıkarmak isteyenlerin bu işe girişmeden önce iyice düşünmesinde fayda var. Bir gazeteyi idare etmek sanıldığı kadar kolay bir iş değil. Güçlü bir finans yapısına ve yöneticilik yeteneklerine ihtiyaç var. Kuruluş ve gelişme aşamasında bunlar şart.

GAZETE Mİ ÇIKARMAK İSTİYORSUNUZ? DANIŞMANLIK HİZMETİ ALIN

Gazete çıkarmak isteyen birçok kişi var ancak bu kişilerin çoğu bu işi ciddi anlamda önemsemiyor. Profesyonel adımlar atmak, çıkarılması düşünülen yayının uzun ömürlü olması açısından çok önemli.

Bundan dolayı niyeti ciddi, finansal altyapısı olan ve gazete çıkarmak isteyenler için profesyonel danışmanlık veriyorum. Bu kapsamda çıkarılacak yayın ile alakalı ayrıntılı rapor hazırlıyorum.

Raporda fırsatlar, riskler, ortalama maliyetler, ipucu bilgiler, yapılması ve yapılmaması gerekenler, pazarlama önerileri, reklam çalışmları, içerik planlaması, görsel planlama vb. konular yer alıyor. Bu raporu 1 hafta içinde hazırlayıp mail ile PDF şeklinde teslim ediyorum.

Bunun yanı sıra aylık bazda danışmanlık ve girişim koçluğu hizmeti de (İstanbul'daki girişimciler ile yüzyüze, toplantı şeklinde vb.) sunuyorum.

Ayrıntılı bilgi almak için medyaistasyonu@gmail.com adresinden bana ulaşabilirsiniz.

Maillerinizi gün içinde cevaplıyorum.










Gazete çıkarmak isteyenlerin dikkat etmesi gerekenler neler? Gazete çıkarmak isteyenlerin dikkat etmesi gerekenler neler? Reviewed by Medya İstasyonu on Salı, Ocak 27, 2015 Rating: 5

5 yorum:

  1. Selam, Engin bey! Azerbaycan vatandaşı olarak Türkiye'de reklam amaclı gazete çıkarmak için hangi hukuki işlemleri ve başvuruları yapmalıyım? Not: Henüz Türkiye'de ikamet ve çalışma izni almadım.

    Cevabınız ve yardımınız için önceden teşekkürler!...

    YanıtlaSil
  2. Gerçekten çok güzel bir şekilde anlatmışsınız kaleminize sağlık. Bende şimdi yerel bir gazete çıkarmayı planlıyorum. 8 sayfa renkli 15 günde bir tasarımlar ve prova baskısını yaptık. İzinleri alıp yarın veya bu hafta içinde ilk sayımızı inşallah basacağız. Allah inşallah mahçup etmez.

    YanıtlaSil
  3. gerçeken güzel ve aydınlatıcı bir yazı olmuş çoğu insan artık internetden sonra gazete okumanın oranının düştüğünü düşünüyor nitekim haklılarda fakat zaten gazete sahipleri reklamdan kazanıyor gazete satışından değil ve özellikle belirli bir süre geçtikten sonra devlet ilanları büyük gelir sağlıyor ve internet gazeteciliği yatırım yapılabilecek güzel bir alan öyle ki internetde tüm gazeteleri toplayanlar bile kazanıyor..http://gazeteleryeri.blogspot.com.tr/

    YanıtlaSil
  4. Akılda kalıcı ve güzel bir anlatım olmuş fakat sormak istediğim bir şey var.İlk olarak Bölgesel Gazete ile başlayıp sonrasında Yerel Gazeteye geçiş yapılabiliyormu tekrar evrak vermeden ?

    YanıtlaSil
  5. İnternet gazetesinin ne gibi yükümlülükleri olur?

    YanıtlaSil

Blogger tarafından desteklenmektedir.